CUMHURİYET DÖNEMİNDE YAPILAN SEÇİMLER

Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'da açılan Büyük Millet Meclisi (23 Nisan 1920) için ya­pılan seçimler yeni bir devletin kuruluşuna da hizmet etti. Cumhuriyet dönemindeki ilk se­çim 1923'te yapıldı. Bundan sonra, 1924–45 arasındaki tek partili dönemde iki dereceli olarak yapılan seçimler (1927, 1931, 1935, 1939, 1943) yarışmalı olmadığı için serbest ve demokratik değildi. 

Peki, kendi döneminde Atatürk tek hâkim değil miydi?

1925’ten sonra tam manasıyla bir tek adam- tek parti yönetimi kuruldu. Mesela 1927’de CHP’nin tüzüğünde yapılan değişiklikle parlamentonun bütün üyelerini yani bütün milletvekili adaylarını, Genel Başkan seçmeye başladı. 

Genel başkan ise, tabii ki Atatürk'tü. 

Bununla birlikte kadınla­ra seçme ve seçilme hakkı tanınması gibi (1934) çok önemli bir demokratikleşme adımı bu dönemde atıldı. 

Çok partili yaşam başla­dıktan sonra yapılan ilk seçimlere (1946) bir muhalefet partisinin (Demokrat Parti) de ka­tılması ve tek dereceli seçim usulüne geçilme­si demokratikleşme sürecinin önemli adımla­rıdır. Ne var ki, bu seçimde oylar açık veril­miş, sayım ise gizli yapılmıştı.  21 Temmuz 1946 tarihinde yapılan milletvekili genel seçimlerinin sonucu: 

Cumhuriyet Halk Partisi 395, Demokrat Parti 66 ve bağımsızlar 4 milletvekilliği kazanmıştır.

Gizli oy ve açık sayıma dayalı ilk seçim 1950'de yeni seçim ya­sasının onaylanmasından sonra gerçekleşti. Sonuçta eskiden tek parti olan Cumhuriyet Halk Partisi muhalefete düştü ve iktidar De­mokrat Parti'ye geçti. 1950 den bugüne kadar, CHP hiçbir seçimi kazanamamış, sadece yapılan müdaheleler neticesinde, devletin başına gelebilmiştir. Fakat Anayasadaki vesayet sistemi, CHP zihniyetini hep iktidarda tutmuştur.

Yeni Bir CHP ye ihtiyaç vardır. Köylünün,  esnafın kısacası fakirin yanında olmaları gerektiğini  birileri söylemeden kendileri dillendirmelidir.

Türkiye'de, seçimde başarılı olan iki ya da üç, bazen de dört partiden oluşan çok partili sistem uygulanmaktadır. 1950'den beri mecliste muhafazakâr partiler çoğunluğu oluşturmaktadır. Şimdi İktidarda olan Ak Parti de 1946 geleneğinden yani Demokrat Parti felsefesinden geldiğini belirtmektedir. Kendisini devrimci diye nitelendiren CHP en çok oyu kıyılardan ve zengin il ve ilçelerden almaktadır. Bu netice bir ders konusu olmalıdır. Zenginleri destekliyor diyen parti, fakirlerden oy alıyor. Ben Fakirlerden yanayım diyen parti ise, zengin sınıftan oy alyor. Anlaşılmaz değil, bu yazıyı okuyanlar kendilerine öz eleştiri ile yaklaştığında kime oy verdiğine bir de maddi durumuna baksın, cevabını alacaktır.

 Bu özgürlük ortamını, bu hür ve müreffeh Türkiyeyi yani yaşadığımız bu güzel günleri, Büyük Önder Atatürk'e borçlu olduğumuzu unutmamalıyız. Unutur gibi olanlara da her fırsatta hatırlatmalıyız.